Các mô hình tài chính phi tập trung hay DeFi là một xu hướng mới nổi trong không gian đầu tư tài chính, đặc biệt là trong thị trường tiền điện tử. DeFi giống như một cuộc cách mạng mở ra những hướng đi mới trên phạm vi toàn cầu trên không gian này. Vậy DeFi là gì? DeFi có những khả năng và rủi ro gì, hãy cùng DK Tech đón xem trong bài viết dưới đây nhé!
Mục Lục
1. DeFi là gì?
DeFi là từ viết tắt của Decentralized Finance – Tài chính phi tập trung.
Hệ thống tài trợ phi tập trung là một hệ thống cung cấp các công cụ tài phi tập trung, như: vay, cho vay, trao đổi chứng khoán, stacking, farming,… thông qua smart contract (hợp đồng thông minh) trên mạng blockchain. Nơi mà tất cả mọi người có thể truy cập và sử dụng ở bất cứ đâu và bất kỳ nơi nào mà hoàn toàn không chịu sự chi phối bởi một cá nhân hay tổ chức nào.
Ngoài ra thì Defi cũng không chịu sự kiểm soát của ngân hàng, sàn giao dịch hay một cơ quan nhà nước nào. Mô hình này hoàn toàn trái ngược với tài chính tập trung (Cefi), nơi mà các công cụ tài chính sẽ được quản lý bởi ngân hàng hay tổ chức tài chính.
Mục đích của Defi là hướng đến nền tài chính mở thông qua các dữ liệu được minh bạch, dân chủ hóa hệ thống hiện hành và làm cho Defi trở nên công bằng hơn.
2. Đặc điểm của tài chính phi tập trung – DeFi
2.1 Dễ tiếp cận
Trong mô hình tài chính truyền thống, bạn phải chi tiền để sử dụng tài nguyên hệ sinh thái. Ngược lại, thì Defi sẽ cho bạn toàn quyền truy cập hệ sinh thái mà không tốn bất kỳ khoản phí nào.
2.2 Khả năng tương tác
Vì mô hình này lấy cộng đồng làm trung tâm nên khả năng tương tác giữa người dùng trong hệ sinh thái DeFi là rất cao. Ngoài ra, một số nhà đầu tư stablecoin hoàn toàn có thể thiết lập một cộng đồng tiền điện tử cụ thể và mang lại lợi ích cho cộng đồng.
Ví dụ, các nhà đầu tư trên sàn giao dịch Binance có thể trao đổi thông tin với nhau để học hỏi kinh nghiệm.
2.3 Tính riêng tư (ẩn danh)
Quyền riêng tư là một tính năng của các mô hình Defi sử dụng công nghệ blockchain. Bạn có thể có một ví tiền điện tử mà không cần phải xác định danh tính (KYC). Bạn cũng có thể gửi tiền mà không cần biết ai là người gửi và ai là người nhận.
Thông tin mà người dùng cần chia sẻ khi sử dụng Defi chỉ là địa chỉ ví
2.4 Tính minh bạch
Mọi giao dịch trong Defi đều được thực hiện thông qua hợp đồng thông minh và các dữ liệu đều được công khai, người dùng có thể truy cập và kiểm tra các thông tin liên quan khi thực hiện giao dịch.
2.5 Tính phi tập trung
Các công cụ của hệ thống tài chính phi tập trung đều không bị kiểm soát bởi bên thứ 3 nào. Nên việc thực thi và đảm bảo việc thực thi đều được thực bằng hợp đồng thông minh trên blockchain.
2.6 Tính phân tán
Tất cả các giao dịch trong Defi đều được xác thực và lưu trữ trong các node trên tòan cầu nhằm đảm bảo an toàn của hệ thống.
2.7 Tính tự quản tài sản
Defi sẽ cho bạn toàn quyền kiểm soát tài sản và ví điện tử của mình bằng Private key (khóa riêng tư và khóa này sẽ không được công khai).
3. Các thành phần của tài chính phi tập trung
- Stablecoin: Đồng coin này thường ít chịu sự biến động về giá của thị trường, bởi nó được gắn liền với fiat (tiền pháp định), hàng hóa,…
- Ví tiền ảo: Dùng để lưu trữ, chuyển, nhận, theo dõi biến động số dư của các đồng coin/token. Người dùng có thể toàn quyền kiểm soát tài sản của mình bằng private key.
- DEX (sàn giao dịch phi tập trung): đây là nơi để mua bán, swap (hợp đồng hoán đổi), cung cấp thanh khoản,… cho các đồng coin.
- Derivatives (phái sinh): đây là hợp đồng giao dịch dựa trên giá trị tương lai của sản mà cụ thể ở đây là tiền điện tử, hợp đồng này được thực hiện giữa hai hoặc nhiều bên tham gia.
- Launchpad: nền tảng này là nơi mà các dự án lần đầu ra mắt và mở bán coin/token với mức giá ưu đãi.
- Bridge: dùng để làm cầu nối để chuyển coin/token từ blockchain này sang blockchain khác.
- Liquid Staking: là giao thức dùng để giữ hoặc khóa các coin/token và nhận lại phần lợi nhuận hoặc token đại diện cho các tài sản đó.
- Lending coin & Borrowing (Loan): đây là hình thức vay và cho vay, nhằm tăng tính thanh khoản cho Defi và tối quá việc sử dụng vốn của nhà đầu tư.
- Identity: Xác thực và lưu trữ dữ liệu người dùng Defi.
- DAO (Tổ chức tự trị phi tập trung): đây là các tổ chức hoạt động độc lập, dùng để kiểm chứng các hành động, đề xuất của các tổ chức tham gia vào các quyết định của DAO.
4. Một số ứng dụng của DeFi
Mặc dù DeFi thường được đặt trong lĩnh vực blockchain và tiền điện tử. Tuy nhiên, phạm vi của mô hình này thậm chí còn rộng hơn.
4.1 Canh tác năng suất (Farming hay Yield Farming)
Farming là một thuật ngữ chỉ những người đang cố gắng khai thác nhiều hơn từ tiền điện tử mà họ sở hữu. Nói một cách đơn giản, là bạn sẽ cho vay để lấy lãi suất, kiếm tiền từ phí giao dịch,..
4.2 Giao dịch ký quỹ
Giao dịch ký quỹ hay giao dịch ký quỹ là một thuật ngữ được sử dụng phổ biến trên thị trường Forex. Ngoài ra, trong thị trường tiền điện tử, bạn có thể giao dịch nhiều hơn số tiền bạn có trên sàn giao dịch bằng cách vay từ sàn giao dịch và trả lại khi giao dịch hoàn tất.
4.3 Sàn giao dịch phi tập trung
Các sàn giao dịch phi tập trung cho phép bạn tự giao dịch với các sàn giao dịch khác mà không cần trung gian để giảm chi phí. Tuy nhiên, tin tặc không thể hack một sàn giao dịch và lấy tiền của bạn vì sàn giao dịch không kiểm soát tiền của bạn.
Xem thêm: Các sàn giao dịch phi tập trung uy tín hiện nay
4.4 Stablecoin
Nếu không có DeFi, việc cung cấp tiền điện tử làm tài sản thế chấp để phát hành stablecoin sẽ rất khó khăn, vì sẽ cần nhiều trung gian. Ngược lại, trong DeFi, tiền điện tử được hỗ trợ tự động và nhanh chóng bởi các hợp đồng thông minh.
4.5 Nền tảng cho vay ngang hàng
Trong hệ thống tài chính phi tập trung Defi thì không có sự can thiệp của bên thứ 3 nên kết quả là người cho vay sẽ nhận được nhiều tiền hơn và đồng thời người đi vay sẽ phải trả ít tiền lãi hơn.
4.6 Phái sinh
Đây là một hợp đồng thông minh được áp dụng cho các hoạt động cờ bạc, chẳng hạn như cho phép dự đoán biến động giá của một loại tiền điện tử cụ thể. Nếu dự đoán của bạn đúng, bạn sẽ giành được mã thông báo, nếu không, bạn sẽ mất mã thông báo.
4.7 Bảo hiểm phi tập trung
Mua bảo hiểm cho các nhà đầu tư tham gia các sàn giao dịch phi tập trung cũng là một ứng dụng của DeFi.
5. Tiềm năng và rủi ro của DeFi
5.1 Tiềm năng của mô hình DeFi
- DeFi đã chứng kiến dòng tài nguyên ngày càng tăng theo thời gian. Trong vòng một năm, vốn hóa thị trường của DeFi đã tăng gấp 12 lần, mở ra nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư.
- Trong tương lai, DeFi sẽ thay đổi và có tác động lớn đến các mô hình tài chính tập trung ở nhiều quốc gia. Nhiều nhà đầu tư ngày càng chán ngấy với việc tập trung hóa hệ thống tài chính truyền thống. Họ muốn tự do, tự do và kiểm soát, đặc biệt là đối với những người không được tiếp cận với ngân hàng và tài chính.
- Do đó, các nhà đầu tư có xu hướng chuyển sang DeFi để tự quản lý tài chính cá nhân của họ mà không cần dựa vào bên thứ ba hoặc các tổ chức tập trung khác.
- Nhưng DeFi khó có thể thay thế hoàn toàn CeFi do nhiều yếu tố chủ quan và khách quan.
- Tuy nhiên, DeFi chắc chắn sẽ tạo ra một sân chơi song song với CeFi, tập trung vào các vấn đề mà mô hình CeFi chưa giải quyết được.
5.2 Rủi ro của DeFi
- Hợp đồng thông minh luôn được coi là rất an toàn, nhưng một hacker giỏi vẫn có thể tìm ra kẽ hở để đột nhập. Do đó, DeFi đang tìm cách cải thiện tính bảo mật của các hợp đồng thông minh.
- Ở một số nơi thì chính phủ không ưa chuộng Defi, vì nó sẽ ảnh hưởng đến lợi ích của các bên và sự ổn định của quốc gia.
- Tính thanh khoản thấp bởi không có sự can thiệp của bên thứ 3, nên các dự án Defi mới và ở giai đoạn đầu luôn đối mặt với khó khăn khi tăng tính thanh khoản cho mình.
6. Làm thế nào để tham gia mô hình DeFi?
Bất kỳ ai cũng có thể sử dụng các sản phẩm DeFi bằng cách truy cập trang web của ứng dụng và kết nối với ví MetaMask hoặc tương tự.
Hầu hết các DApp không yêu cầu người tham gia cung cấp thông tin cá nhân. Tuy nhiên, riêng ETH được yêu cầu thanh toán cho các giao dịch trên mạng Ethereum.
7. Các câu hỏi thường gặp về DeFi
7.1 Làm sao để đầu tư coin trên DeFi?
Bạn có thể theo dõi các trang https://coinmarketcap.com/defi/ hoặc https://www.coingecko.com/en/defi%20.
Các tiêu chí sau cần được xem xét khi đầu tư vào các đồng tiền tốt trong DeFi:
- Blockchain nên có nhiều tính năng hơn so với tiền thân của nó, với khả năng mở rộng và khả năng lưu trữ dữ liệu tốt hơn.
- Tốc độ xử lý giao dịch phải cực nhanh
- Bằng cách tạo trải nghiệm người dùng tuyệt vời, bạn có thể tạo dApps hoạt động trơn tru và liền mạch.
- Hợp đồng thông minh cung cấp bảo mật cao hơn so với các thế hệ trước.
- Có các giao thức hỗ trợ hiệu quả cho dApps.
- Mới và ít được biết đến.
- Bạn có thể mua nó ở một mức giá hợp lý.
7.2 Làm sao để có thể kiếm tiền trên DeFi?
Một trong những cách tốt nhất để tận dụng tối đa DeFI là thông qua Farming. Tuy nhiên, bạn sẽ phải đầu tư công sức và thời gian để thu được lợi ích tối đa.
7.3 Ethereum 2.0 có tác động DeFi không?
Ethereum 2.0 cho phép các nhà phát triển mở rộng quy mô dự án của họ và mang đến nhiều cơ hội phát triển hơn. Nếu điều đó thực sự xảy ra, DeFi thậm chí sẽ trở nên phổ biến hơn so với hiện tại.
7.4 Tính thanh khoản trên DeFi có cao không?
Đây cũng là giới hạn gas. DeFi vẫn không thể sánh được với CeFi. Thanh khoản tài chính phi tập trung vẫn còn tương đối thấp vào thời điểm hiện tại. Thanh khoản hiện là một vấn đề quan trọng trong việc định giá ngành tài chính. Như vậy, hầu hết các giao thức hiện không thể cạnh tranh với các đối thủ của chúng trong mô hình tài chính tập trung.
Nhìn chung thì Defi vẫn còn khá mới nhưng nếu bạn đã rành rẽ về các kiến thức cổ phiếu thì Defi sẽ không quá xa lạ với bạn. Tuy nhiên, hệ thống tài chính phi tập trung Defi vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro bởi các bên thứ 3 không can thiệp vào. Vì thế, nếu bạn muốn tham gia vào Defi thì DK Tech khuyên bạn hãy chuẩn bị kiến thức đầy đủ trước khi tham gia. Chúc bạn thành công!
- Dịch vụ thiết kế sàn giao dịch tiền ảo bảo mật cao tại DK Tech
- Dịch vụ thiết kế website theo yêu cầu tại DK Tech
