Trong thời gian gần đây, các mô hình đa cấp đã trở thành một phần cảnh quan kinh doanh tại Việt Nam. Những công ty kinh doanh theo mô hình này đã thu hút được sự quan tâm đông đảo của người tiêu dùng và nhà đầu tư. Tuy nhiên cần có sự hiểu biết và nhận thức đúng về các mô hình này để tránh rủi ro và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Sau đây DK Tech sẽ chia sẻ các mô hình đa cấp phổ biến tại Việt Nam hiện đang được quan tâm.
Mục Lục
1. Đa cấp là gì?
Bán hàng đa cấp là mô hình kinh doanh có phương pháp tiếp cận độc đáo trong việc bán hàng và tuyển dụng. Không giống như các doanh nghiệp truyền thống chỉ tập trung vào bán hàng, đa cấp phụ thuộc vào mạng lưới các đại lý bán hàng cá nhân, không chỉ bán sản phẩm mà còn phải tuyển dụng người khác tham gia vào mạng lưới bán hàng của mình.
Cơ bản, mỗi đại lý sẽ trở thành một doanh nhân nhỏ quản lý các hoạt động kinh doanh của mình. Trong mô hình đa cấp bạn sẽ kiếm được doanh số bán hàng của mình và những người bạn tuyển dụng trước đó, được gọi là “đội dưới” của bạn, sẽ mang đến cho bạn doanh thu đáng kể.
2. Các dạng mô hình đa cấp phổ biến hiện nay
Các dạng mô hình đa cấp phổ biến nhất hiện nay bao gồm:
2.1 Mô hình đa cấp đều tầng
Mô hình đa cấp đều tầng là hình thức cho phép nhà phân phối tuyển dụng không giới hạn các nhà phân phối tuyến dưới, tức là không yêu cầu về số lượng. Có thể là một, hai, ba hoặc bất kỳ số lượng nào tuỳ ý. Nhà phân phối sẽ nhận được hoa hồng hoặc phần trăm hoa hồng từ nhóm của mình là như nhau với cùng một thế hệ. Tuy nhiên, các thế hệ có thể có mức phần trăm hoa hồng giống hoặc khác nhau.
2.2 Mô hình đa cấp ma trận (mô hình đa cấp mặt trời)
Mô hình đa cấp ma trận hay còn có tên gọi khác là mô hình mặt trời đa cấp, là phiên bản nâng cấp từ mô hình trả thưởng nhị phân, trong đó nhà phân phối được tuyển dụng nhiều hơn số lượng 2 người. Số lượng tuyển dụng phụ thuộc vào chính sách và sơ đồ hạn chế được thiết lập. Ví dụ, sơ đồ 3×6 cho phép bạn tuyển vào tối đa 3 người ở mức một và giới hạn số lượng 6 người, đó là mức cuối cùng để chi trả hoa hồng.
Xem thêm: Dịch vụ thiết kế web bán hàng mặt trời tại DK Tech
2.3 Mô hình đa cấp nhị phân
Mô hình nhị phân là hình thức cho phép mỗi nhà phân phối chỉ được tuyển thêm một hoặc hai nhà phân phối thuộc tầng 1 cụ thể với thế hệ đầu tiên, hai nhánh của nhà phân phối phải phát triển đồng đều. Nếu không thực hiện được nhà phân phối sẽ không được nhận hoa hồng hoặc chỉ hưởng từ nhánh yếu hơn. Một số tài liệu cho rằng mô hình nhị phân là một dạng đơn giản nhất của mô hình ma trận.
Xem thêm: Dịch vụ thiết kế web tích hợp sơ đồ nhị phân tại DK Tech
2.4 Mô hình bậc thang ly khai
Bậc thang ly khai là mô hình tiên tiến và phát triển nhất hiện nay. Mô hình đa cấp này cho phép nhà phân phối tuyển dụng tuyến dưới với số lượng tùy ý, tương tự như mô hình đều tầng. Tuy nhiên, khác với các hệ thống thông thường, mô hình đa cấp bậc thang ly khai còn sử dụng hệ thống cấp bậc.
Ở mỗi cấp bậc, nhà phân phối được hưởng mức hoa hồng cá nhân khác nhau, đồng thời hoa hồng đội nhóm cũng khác tùy theo cấp bậc của nhà phân phối tuyến dưới. Điều này phép nhà phân phối hưởng lợi không giới hạn nhưng vẫn đảm bảo tính công bằng trong việc phân chia hoa hồng.
Xem thêm: Dịch vụ thiết kế website đa cấp tại DK Tech
3. Một số hình thức kinh doanh đa cấp tại Việt Nam
3.1 Mô hình đa cấp hợp pháp
Đa cấp hợp pháp là mô hình kinh doanh trực tiếp, với hoạt động bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng mà không cần thông qua đại lý bán lẻ, cho phép người tiêu dùng mua hàng trực tiếp từ doanh nghiệp. Giúp tiết kiệm chi phí quảng cáo, khuyến mãi, chi phí lưu kho và vận chuyển.
Hình thức kinh doanh này tận dụng thói quen chia sẻ của người tiêu dùng: Khi một sản phẩm hoặc dịch vụ tốt, họ thường có xu hướng chia sẻ với người thân, bạn bè và những người xung quanh. Mô hình đa cấp đã gây ra nhiều tranh cãi trong xã hội và thường được coi là một hình thức cấp bậc, nhiều mạng lưới và nhiều tham gia.
Theo quy định pháp luật (Nghị định 42/2014), Công ty đa cấp là hình thức kinh doanh hợp pháp bao gồm nhiều cấp và nhiều ngành khác nhau. Người tham gia mạng lưới được hưởng lợi thu nhập hoa hồng, tiền thưởng và lợi ích kinh tế khác từ hoạt động kinh doanh.
3.2 Mô hình đa cấp biến tướng
Trước hết, cần làm rõ mô hình kinh doanh đa cấp được công nhận là hợp pháp theo quy định pháp luật Việt Nam. Chỉ hoạt động khi có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh bán hàng đa cấp theo quy định của chính phủ. Nhưng hiện nay, có một số cá nhân hoặc nhóm đối tượng đã lợi dụng hình thức này với mục đích cá nhân, họ tìm cách dụ người khác đưa tiền cho mình sau đó tìm cách tẩu thoát. Hình thức này thường được gọi là mô hình đa cấp biến tướng.
Thông thường, mô hình đa cấp biến tướng thường tổ chức các buổi hội thảo để chia sẻ về các chính sách mang lại lợi nhuận khổng lồ cho những người tham gia. Từ đó huy động vốn từ các nhà đầu tư bằng cách đưa ra lãi suất hấp dẫn để đầu tư vào mô hình kinh doanh, sau đó họ lấy khoản tiền đó để trả lại từ khoản lợi nhuận ban đầu cho đến khi sự việc bị phát hiện.
Đối tượng mục tiêu của mô hình đa cấp biến tướng là những người dễ tin, ít kinh nghiệm hoặc hạn chế tiếp cận thông tin. Do đó, đối tượng nhắm tới thường là những sinh viên năm nhất, người trung niên và những người ở nông thôn. Họ là những nạn nhân chính của đa cấp biến tướng. Tuy nhiên, ở khu vực thành thị họ lại có phương thức khác để thu hút những người có trình độ học vấn. Với tâm lý làm giàu nhanh chóng, khiến nạn nhân mất đi suy nghĩ đúng đắn và trở thành con mồi dễ dãi.
Xem thêm: Công ty Droppii có phải đa cấp không?
4. Tại sao đa cấp lừa đảo ngày càng tăng?
4.1 Thao túng cảm xúc
Một trong những yếu tố chính dẫn đến gia tăng các trường hợp lừa đảo là việc kiểm soát tâm lý của đối tác một cách khéo léo. Các hình thức lừa đảo thường sử dụng các kỹ thuật tâm lý nhằm tạo ra cảm giác khẩn cấp hoặc sợ bỏ lỡ.
Bằng cách sử dụng lời chứng thực, thổi phồng và áp lực cao, mô hình đa cấp tạo ra một ảo tưởng về tính hợp pháp và tiềm năng lợi nhuận lớn, kích thích lòng tham cá nhân. Từ đó khiến nhiều người đầu tư vào các vụ lừa đảo mà không xem xét kỹ lưỡng.
4.2 Hứa hẹn kiếm tiền nhanh chóng
Yếu tố góp phần vào sự gia tăng các trường hợp đa cấp lừa đảo là sức hấp dẫn của việc kiếm tiền nhanh chóng. Đặc biệt trong thời kỳ kinh tế khó khăn, những lời hứa hẹn về việc kiếm tiền nhanh trở nên vô cùng hấp dẫn.
Các công ty đa cấp lừa đảo, họ quảng cáo mô hình kinh doanh của họ là cách nhanh chóng để làm giàu, họ thường thể hiện cuộc sống xa hoa, những lời hứa hão huyền khiến nhiều người được thuyết phục và đăng ký vào mạng lưới đa cấp biến tướng này.
5. Biện pháp bảo vệ bản thân và phòng tránh đa cấp lừa đảo
5.1 Trang bị kiến thức
Trang bị kiến thức để tránh rơi vào tình trạng tổn thất tài chính và hậu quả đáng tiếc, hãy dành thời gian tìm hiểu về mô hình đa cấp mà bạn đang có ý định tham gia. Tìm kiếm đánh giá, chứng từ và bất kỳ báo cáo nào liên quan đến hoạt động của công ty.
Hãy trang bị cho bản thân về kiến thức, cách hoạt động và nhận biết các hoạt động kinh doanh hợp pháp và những dấu hiệu cảnh báo về lừa đảo. Từ đó sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của mô hình này, bạn sẽ ít có khả năng trở thành nạn nhân của bất kỳ âm mưu lừa đảo nào.
5.2 Tiến hành kiểm tra thực tế
Trước khi bạn đặt niềm tin và đầu tư thời gian cùng tiền bạc, hãy thực hiện một số kiểm tra thực tế. Công ty có minh bạch về thông tin mô hình kinh doanh và công bố thu nhập hay không? Các sản phẩm hoặc dịch vụ có đáng tin cậy và được chấp thuận trên thị trường hay không? Đánh giá một cách thực tế tiềm năng thu nhập của bạn, bao gồm thời gian và tiền bạc đầu. Những đánh giá này sẽ giúp bạn phân biệt rõ ràng giữa cơ hội thực tế và các trường hợp lừa đảo.
5.3 Tìm kiếm lời khuyên, tư vấn pháp lý
Khi bạn nghi ngờ, hãy tham khảo ý kiến từ một chuyên gia. Các luật sư chuyên về lĩnh vực kinh doanh. Họ có thể giúp bạn hiểu rõ các điều khoản, điều kiện, kế hoạch bồi thường và bất kỳ cam kết hợp đồng nào. Ngoài ra họ có thể phát hiện những dấu hiệu lừa đảo mà bạn có thể không biết và đưa ra những lời khuyên về việc xem xét cơ hội này có đáng để theo đuổi hay có khả năng là lừa đảo hay không.
Như vậy DK Tech đã cùng bạn tìm hiểu về định nghĩa và các mô hình đa cấp phổ biến hiện nay. Sự gia tăng đáng kể của các vụ lừa được thúc đẩy bởi khả năng chi phối cảm xúc và hứa hẹn kiếm tiền nhanh chóng, làm nổi bật tầm quan trọng của việc nắm bắt thông tin một cách nhạy bén.
DK Tech hy vọng sau bài viết này bạn sẽ có sự phân biệt rõ ràng giữa mô hình hợp pháp và biến tướng, ngoài ra bạn cần tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia khi cần thiết, điều này giúp bạn có thể giảm thiểu nguy cơ trở thành nạn nhân của một kế hoạch lừa đảo. Nếu bạn có câu hỏi nào cần giải đáp hay còn thắc về nội dung bài viết trên hãy liên hệ với DK Tech qua số hotline: 07.66666.407 để được hỗ trợ nhanh chóng.
- Những công ty bán hàng đa cấp chân chính
- Dịch vụ thiết kế website theo yêu cầu tại DK Tech
