Hợp đồng thông minh (Smart Contract) rất gần gũi với cuộc sống của chúng ta, nhưng dường như không nhiều người nhận thức được sự tồn tại của khái niệm này. Cùng xem bài viết này!
Mục Lục
- 1 Hợp đồng thông minh (Smart Contract) là gì?
- 2 Hợp đồng thông minh hoạt động như thế nào?
- 3 Lợi ích của việc sử dụng SC là gì?
- 4 Ưu điểm và nhược điểm của SC
- 5 Các yếu tố cần có để tạo nên một hợp đồng thông minh
- 6 Các ứng dụng phổ biến của hợp đồng thông minh
- 7 Các câu hỏi thường gặp về hợp đồng thông minh
Hợp đồng thông minh (Smart Contract) là gì?
Hợp đồng thông minh (Smart Contracts – SC) đại diện cho một bộ giao thức đặc biệt có thể tự động thiết lập các điều khoản và thực thi thỏa thuận giữa các bên ký kết (trong trường hợp này thường là hệ thống máy tính) bằng cách áp dụng thuật ngữ blockchain.
Tất cả các hoạt động của SC được thực hiện tự động mà không cần sự can thiệp từ bên ngoài hoặc trung gian của bên thứ ba. Do đó, các giao dịch này minh bạch, dễ dàng theo dõi và không thể bị thao túng, thay đổi hoặc đảo ngược. Các điều khoản của SC tương tự như các hợp đồng pháp lý thông thường, ngoại trừ chúng được viết bằng ngôn ngữ lập trình.
Hợp đồng thông minh hoạt động như thế nào?
Nói cách khác, một hợp đồng thông minh có một cơ chế hoạt động giống như một chương trình cụ thể, thực hiện các yêu cầu hoặc nhiệm vụ cụ thể, có thể theo các điều kiện riêng lẻ. Do đó, các tuyên bố hợp đồng thông minh thường được viết dưới dạng “nếu…thì…”.
Tuy nhiên, mặc dù có tên gọi như vậy nhưng nó không thực sự là một hợp đồng pháp lý và không “thông minh”. Chỉ là một đoạn mã chạy trên hệ thống phân tán (blockchain) được lập trình sẵn.
Hợp đồng thông minh được kiểm soát bởi máy tính, EOA (tài khoản bên ngoài) được kiểm soát bởi người dùng.
Hợp đồng thông minh chỉ được thực hiện thông qua các giao dịch blockchain khi được kích hoạt bởi EOA (hoặc hợp đồng thông minh bắt buộc khác). Tất nhiên, bên kích hoạt đầu tiên luôn là EOA (người dùng).
Lợi ích của việc sử dụng SC là gì?
Bằng cách sử dụng hiệu quả công nghệ blockchain, SC đã mang lại cho người dùng những lợi ích sau:
- Tự động hóa: Tất cả các quy trình xử lý hợp đồng đều được tự động hóa. Vì người tạo hợp đồng trở thành người dùng nên không cần phải dựa vào bên thứ ba như trung gian hoặc luật sư.
- Không thất lạc: Tất cả dữ liệu trong sổ cái chung đều được mã hóa nên rất khó bị mất. Điều này cho phép duy trì và kiểm soát người dùng hiệu quả, giúp tìm kiếm và xem xét dễ dàng hơn.
- Sự an toàn: Các cuộc tấn công của tin tặc bị hạn chế khi blockchain đảm bảo an toàn cho tài liệu.
- Tốc độ: Bằng cách tự động hóa các điều kiện sử dụng ngôn ngữ lập trình và mã phần mềm, hợp đồng thông minh có thể tiết kiệm rất nhiều thời gian cho những công việc không cần thiết.
- Tiết kiệm: Hợp đồng thông minh cũng giúp tiết kiệm chi phí đáng kể bằng cách loại bỏ người trung gian.
- Mức độ chính xác cao: Được lập trình trên máy nên có ý nghĩa hạn chế sai sót xảy ra trên giấy tờ.
Ưu điểm và nhược điểm của SC
Ưu điểm
- Hợp đồng thông minh có thể được sử dụng trong các lĩnh vực khác nhau trong tương lai. Ngày nay, có nhiều lĩnh vực sử dụng hợp đồng thông minh, chẳng hạn như tiền điện tử, hậu cần, ngân hàng, bất động sản và thậm chí cả bầu cử.
- Không phải theo chỉ đạo của bất kỳ cơ quan hoặc bởi bất kỳ bên thứ ba nào.
- Hợp đồng thông minh được sao chép và phân phối trong mạng phi tập trung. Đây cũng là ưu điểm so với hình thức tập trung.
- Một hợp đồng thông minh chỉ thực hiện một lệnh cụ thể nếu các điều kiện được đáp ứng. Đồng thời, không có sự phân biệt đối xử giữa những người thực hiện trong kết quả, đảm bảo tính công bằng.
- Cơ chế tự động hóa cho các nhiệm vụ khác nhau. Nếu không được kích hoạt, hợp đồng thông minh vẫn “không hoạt động” và không có hoạt động nào được thực hiện.
- Sau khi triển khai, không ai có thể thay đổi hợp đồng thông minh. Điều này rất hữu ích trong việc ngăn chặn giả mạo.
- Trước khi kích hoạt, các hợp đồng thông minh có thể được mã hóa theo nhiều cách khác nhau để tạo ra các loại ứng dụng phi tập trung (dapps) khác nhau.
- Bởi vì tất cả đều là công nghệ, ngay cả khi cả hai không tin tưởng lẫn nhau, họ vẫn có thể làm việc cùng nhau bằng hợp đồng thông minh. Công nghệ blockchain đảm bảo tính chính xác của dữ liệu.
- Hợp đồng thông minh có thể được xem bởi bất kỳ ai trên nền tảng công cộng, nhưng không ai có thể thay đổi mã nguồn của hợp đồng thông minh.
Nhược điểm
- Hợp đồng thông minh hiện không được pháp luật quy định và bảo vệ, vì vậy người dùng không được bảo vệ trong trường hợp thất bại.
- Các bước trung gian được lưu lại, nhưng việc tạo hợp đồng thông minh cần một số kinh phí cho hệ thống cơ sở hạ tầng, máy tính và lập trình viên có kinh nghiệm.
- Về cơ bản, hợp đồng thông minh rất an toàn miễn là chúng không làm rò rỉ thông tin nhạy cảm hoặc tin tặc tìm thấy lỗ hổng. Bất cứ thứ gì liên quan đến Internet đều có nguy cơ bị tấn công thường xuyên.
Các yếu tố cần có để tạo nên một hợp đồng thông minh
Dưới đây là các yêu cầu cần thiết để tạo một hợp đồng thông minh:
- Đối tượng của hợp đồng: Các bên được liệt kê trong hợp đồng phải được cấp quyền truy cập vào hợp đồng thông minh để có thể tự động khóa hoặc mở khóa khi cần.
- Chữ ký điện tử: Giống như hợp đồng truyền thống, hợp đồng thông minh cũng yêu cầu chữ ký xác nhận chấp nhận các điều khoản của hợp đồng. Cần có khóa riêng (chữ ký số) để thực hiện hợp đồng.
- Các điều khoản và điều kiện: Trong hộp hợp đồng thông minh, các điều khoản được hiểu là một chuỗi hoạt động được mã hóa và những người tham gia phải đồng ý với các điều khoản này.
- Nền tảng phi tập trung:Các hợp đồng thông minh đã hoàn thành được tải lên chuỗi khối của nền tảng phi tập trung tương ứng và được phân phối tới các nút của nền tảng này.
Xem thêm: Blockchain là gì?
Các ứng dụng phổ biến của hợp đồng thông minh
Trong tương lai, trong thời đại công nghệ 4.0, hợp đồng thông minh sẽ có mặt trong mọi ngành và lĩnh vực của đời sống. Hợp đồng thông minh hiện cũng đang nổi lên trong nhiều lĩnh vực, bao gồm: Bầu cử, quản trị hệ thống, chuỗi cung ứng, dịch vụ chăm sóc sức khỏe, ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản,…
Các câu hỏi thường gặp về hợp đồng thông minh
Hợp đồng thông minh xuất hiện lần đầu vào thời gian nào?
Khoảng năm 1993, Nick Szabo lần đầu tiên phát triển khái niệm hợp đồng thông minh của riêng mình và không mất nhiều thời gian để khái niệm này được chú ý và công nhận nhiều hơn.
Hợp đồng thông minh được viết bằng ngôn ngữ lập trình nào?
Các lập trình viên viết hợp đồng thông minh bằng các ngôn ngữ như C++, Go, Python và Java.
Xem thêm: Lập Trình Website Và App Mobile Theo Yêu Cầu
Mối quan hệ giữa Bitcoin – Ethereum và Smart Contract là gì?
Như bạn có thể biết, Bitcoin là khối xây dựng cơ bản để thiết lập hợp đồng thông minh trên các chuỗi khối (được gọi là chuỗi khối hợp đồng thông minh), nhưng nó không đáp ứng các yêu cầu. Chỉ với sự kết hợp giữa SC và Ethereum, phương pháp này mới trở nên phổ biến.
Hợp đồng thông minh hoạt động dựa trên mệnh đề nào?
Mệnh đề sử dụng chính để tạo hợp đồng thông minh là lệnh “nếu…thì”, mệnh đề này giả định và tạo điều kiện cho một kết quả cụ thể.
Trên đây là những chia sẻ và các khía cạnh liên quan đến hợp đồng thông minh. Chúng tôi hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về “Hợp đồng thông minh là gì”. Lưu ý: Bài viết này chỉ dành cho mục đích thông tin và không phải là lời kêu gọi đầu tư. Bạn phải chịu trách nhiệm về những quyết định của chính mình. Đầu tư vào các sản phẩm tài chính luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro và cần được cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định cuối cùng. Chúc các bạn sáng suốt, bình tĩnh và có những quyết định đầu tư đúng đắn.
